W artykule przedstawiono metodykę modelowania fundamentalnego polskiego rynku energii jako narzędzie niezbędne do dostarczenia warunków brzegowych dla późniejszych analiz efektywności finansowej projektów inwestycyjnych w sektorze wytwórczym energetyki. W tym celu, w pierwszej kolejności dokonano krótkiej charakterystyki czynników cenotwórczych na rynku energii elektrycznej, po czym omówiono strukturę modelu oraz sposób działania jego składowych. W artykule przedstawiono także najważniejsze założenia oraz sposób zamodelowania poszczególnych zmiennych. W ramach pracy przeprowadzono także symulacje funkcjonowania polskiego rynku energii elektrycznej w perspektywie do 2053 roku oraz zaprezentowano ich wyniki.

W artykule przedstawiono główne zmiany na ukraińskim rynku gazu ziemnego od czasu uzyskania jej niepodległości. Przeanalizowano stan i rozmieszczenie zasobów gazu, a także wielkość zużycia oraz jego wydobycia w latach 1991-2018. W dalszej części artykułu przybliżono sieć gazociągów przesyłowych w Ukrainie jaką jedną z istotnych dróg tranzytu rosyjskiego gazu ziemnego do państw europejskich, w tym konsekwencje umowy z końca 2019 r., dotyczące zachowania roli Ukrainy jako kraju tranzytowego. Scharakteryzowano zmieniające się w ciągu ostatnich lat trendy w zakresie wydobycia, importu i zużycia gazu ziemnego Przybliżono zmianę cen gazu ziemnego na rynku wewnętrznym dla poszczególnych grup konsumentów gazu ziemnego oraz czynniki mające wpływ na kształtowanie się cen gazu. Na zakończenie przedstawiono obecny stan PMG Ukrainy oraz koszty usługi magazynowania gazu ziemnego.

Projektowe wartości obciążenia cieplnego systemów ogrzewania budynków zależą bezpośrednio od wartości temperatury obliczeniowej powietrza zewnętrznego. Wybór temperatury obliczeniowej przyjętej do projektowania jest kompromisem pomiędzy zapotrzebowaniem na ciepło do utrzymania komfortu cieplnego wewnątrz budynku w ciągu sezonu ogrzewania, a kosztami inwestycyjnymi związanymi z wielkością zaprojektowanego systemu ogrzewania. W chwili obecnej terytorium Polski podzielone jest na pięć stref klimatycznych z przypisanymi temperaturami obliczeniowymi powietrza zewnętrznego wyznaczonymi około 65 lat temu. W artykule przedstawiono wartości temperatury obliczeniowej powietrza zewnętrznego dla 61 stacji meteorologicznych Polski wyznaczonymi za pomocą metodyki ASHRAE oraz normy PN EN ISO 15927-5. Wartości temperatury obliczeniowej powietrza zewnętrznego do określania obciążenia cieplnego budynków przedstawiono na mapach Polski w podziale na obszary Voronoi oraz za pomocą stref klimatycznych rozdzielanych izotermami. W artykule przeprowadzono dyskusję dotyczącą otrzymanych wyników obliczeń.

Nieregularna i okresowa praca źródła energii odnawialnej (siłowni wiatrowej) jest powodem, dla którego nie może ono stanowić samodzielnego systemu oraz wymaga współpracy z magazynami energii lub szeroko rozumianym systemem energetycznym. Jednym ze sposobów magazynowania energii elektrycznej jest jej zamiana w ciepło. Magazynowanie ciepła w systemach wieloźródłowych, które może być wykorzystane w instalacjach grzewczych budynków, odbywa się przy wykorzystaniu zasobników buforowych. Jednakże to rozwiązanie wiąże się z konieczności dysponowania odpowiednią przestrzenią, w której mógłby zostać umieszczony zasobnik oraz z występowaniem częściowej utraty energii w wyniku strat postojowych. Wychodząc naprzeciw tym problemom w pracy przedstawiono koncepcję magazynowania energii elektrycznej w zbiorniku buforowym, do którego umieszczono materiał zmiennofazowy (PCM). Przedstawiono wpływ materiału zmiennofazowego (PCM) na pracę zasobnika buforowego oraz wykazano, że proponowane rozwiązanie może ograniczyć zużycie energii z konwencjonalnego źródła ciepła o ok. 20% całkowitego zapotrzebowania na ciepło budynku umieszczonego w wybranej lokalizacji. Wyniki analizy ekonomicznej wskazują, że proponowane rozwiązanie może być opłacalną inwestycją w porównaniu do wybranych konwencjonalnych źródeł ciepła.

Z uwagi na akceptację postanowień dyrektywy BAT z 17.08.2017 do sierpnia 2021 wszystkie jednostki kotłowe w krajach członkowskich UE spalające paliwa stałe jak węgle lub biomasy, będą musiały zostać dostosowane do spełnienia nowych limitów emisyjnych, przy założeniu, że moc dostarczona w paliwie jest większa bądź równa 50 MW dla emitora. Artykuł opisuje jedną z metod usuwania kwasowych gazów (SO2, HCl, HF) za pomocą wtrysku suchego sorbentu alkalicznego (DSI z ang. Dry Sorbent Injection) do kanału spalin przed urządzeniem odpylającym. Metoda DSI jednocześnie pozwala na spełnienie restrykcyjnych limitów emisyjnych przy niskich nakładach inwestycyjnych, jednak jej opłacalność wynikająca z kosztów eksploatacyjnych, wymaga odpowiedniego zoptymalizowania pracy, nie tylko samej instalacji DSI, ale także pozostałych części systemu znajdującego się na ścieżce spalin. W dalszej części pracy przedstawiono analizę porównawczą wykonaną na podstawie wyników badań przeprowadzonych na czterech różnych obiektach z kotłami z cyrkulacyjnym złożem fluidalnym (CFB z ang. Circulated Fluidized Bed) spalających paliwa stałe (węgle i biomasy) oraz odpady, wyposażone w tymczasową jak i docelową instalację wtrysku suchego sorbentu. Dozowanie zasadowego sorbentu (wapna hydratyzowanego) do kanału spalin w zależności od obiektu, było realizowane przed elektrofiltrem lub przed filtrem workowym, jak również w różnych odległościach pomiędzy miejscem podawania materiału reakcyjnego a urządzeniem odpylającym.

The basis of the conducted analysis were the data on electricity production balance, including the structure of electricity production. The data used for calculations include monthly electricity production figures from power plants (thermal and hydro electric power plants, wind farms), independent power producers and industrial power stations. In this paper, two predictive models are applied – a prediction method using Adaptive Neuro-Fuzzy Inference System (ANFIS), and a method using stochastic differential equations (SDE), which make it possible to make medium-term projections of electricity production and its structure, thus providing the basis for energy mix analysis. The results of estimations and verification of the developed models are presented, as well as examples of prediction results. The results were compared to the projection provided in the draft of Polityka Energetyczna Polski do 2040 roku PEP2040 (Poland’s Energy Policy until 2040). An attempt was also made to answer the question whether the models based only on historical time series may serve as a valid basis for the analysis of electricity production structure, and whether such models are capable of adequately describing the processes in power engineering under uncertainty and risk.